Phân tích bài thơ Sóng gần như trọn bộ nhất

Cảm nhận tâm sự của Tú Xương gửi gắm trong bài thơ Thương vợ
Tú Xương mang nhiều bài thơ, bài phú đề cập về vợ. Bà Tú vốn là "con gái nhà dòng, lấy chồng kẻ chợ”, một người con dâu giỏi làm cho ăn buôn bán, hồn hậu được bà con xa gần mến trọng:

"Đầu sông bến bãi, đua tài buôn chín bán mười

Trong họ ngoại trừ làng, hậu đậu lẽ chào dơi kể thợ".

Nhờ thế mà ông Tú mới được sống cuộc đời phong lưu: "Tiền bạc phó cho con mụ kiếm - Ngựa xe chẳng thấy khi nào ngơi".

"Thương vợ" là bài thơ cảm động nhất trong những bài thơ trữ tình của Tú Xương. Nó là bài thơ tâm sự, đồng thời cũng là bài thơ thế sự. Bài thơ đựng chan tình thương yêu nồng nhiệt của ông Tú đối mang người vợ hiền thảo của mình.



Sáu câu thơ đầu nói lên hình ảnh của bà Tú trong gia đình và ko kể cuộc đời: hình ảnh trung thực về một người vợ tần tảo, một người mẹ đôn hậu, giàu đức hi sinh.

Hai câu thơ trong phần đề giới thiệu bà Tú là một người vợ cực kỳ đảm đang, chịu thương chịu khó. Nếu như bà vợ của Nguyễn Khuyến là 1 phụ nữ "hay lam hay làm, dây lưng bó que, xắn váy quai cồng, chân nam đá chân chiêu, vì tớ đỡ đần trong mọi việc" (câu đối của Nguyễn Khuyến) thì bà Tú là 1 người đàn bà:

"Quanh năm kinh doanh ở mom sông

Nuôi đủ năm con có 1 chồng".

“Quanh năm buôn bán" là cảnh làm ăn đầu tắt mặt tối, từ ngày này qua ngày khác, từ tháng này qua tháng khác... ko được một ngày nghỉ ngơi. Bà Tú "Buôn bán ở mom sông”, nơi cái mảnh đất nhô ra, ba bề bao bọc sông nước; nơi khiến ăn là mẫu thế đất chênh vênh. Hai chữ ''mom sông" gợi tả một cuộc đời đa dạng mưa nắng, 1 cảnh đời cơ cực, nên vật lộn kiếm sống, mới "Nuôi đủ năm con mang một chồng". Một gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai người mẹ, người vợ. Thông thường, người ta chỉ đếm mớ rau, con cá, đếm tiền bạc,... chứ ai "đếm" con, "đếm" chồng (!). Câu thơ tự trào ẩn chứa nỗi niềm chua chát về 1 gia đình gặp rộng rãi khó khăn: đông con, người chồng đang bắt buộc "ăn lương vợ". Có thể nói, hai câu đầu, Tú Xương ghi lại 1 phương pháp chân thực người vợ tần tảo, phụ trách của mình.

Phần thực tô đậm thêm chân dung bà Tú, mỗi sáng mỗi tối đi đi về về "lặn lội" làm cho ăn như "thân cò" nơi "quãng vắng". Ngôn ngữ thơ nâng cao cấp tô đậm thêm nỗi cực nhọc của người vợ. Câu chữ như các nét vẽ, gam màu nối tiếp nhau, bổ trợ và gia tăng: đã "lặn lội" lại "thân cò", rồi còn "khi quãng vắng". Nỗi cực nhọc kiếm sống ở "mom sông" tưởng như ko thể nào nhắc hết được! Hình ảnh "con cò", “cái cò” trong ca dao cổ: ''Con cò lặn lội bờ sông...", "Con cò đi đón cơn mưa...", "Cái cò, cái vạc, loại nông..." được tái tạo trong thơ Tú Xương qua hình, ảnh "thân cò" lầm lũi, đã đem tới cho người đọc bao liên quan cảm động về bà Tú, cũng như thân phận vất vả, cực khổ,... của người đàn bà Việt Nam trong xã hội cũ:



"Lặn lội thân cò lúc quãng vắng,

Eo sèo mặt nước buổi đò đông".

"Eo sèo" là từ láy tượng thanh chỉ sự rầy rà bằng lời đòi, gọi liên tiếp dai dẳng; gợi tả cảnh tranh mua tranh bán, cảnh biện hộ vã nơi "mặt nước" lúc "đò đông”. Một cuộc đời "lặn lội", một cảnh sống khiến cho ăn "eo sèo". Nghệ thuật đối đặc sắc đã khiến nổi bật cảnh kiếm ăn đa dạng cơ cực. Bát cơm, manh áo mà bà Tú kiếm được "Nuôi đủ năm con sở hữu một chồng" cần "lặn lội" trong mưa nắng, buộc phải tranh giành "eo sèo", cần trả giá bao mồ hôi, nước mắt giữa thời buổi khó khăn!

Tiếp theo là hai câu luận, Tú Xương ứng dụng rất sáng tạo hai thành ngữ: ''một duyên hai nợ" và "năm nắng mười mưa", đối xứng nhau hài hòa, màu dung nhan dân gian đặm đà trong cảm nhận và ngôn ngữ biểu đạt:

"Một duyên hai nợ, âu đành phận,

Năm nắng mười mưa dám quản công".

"Duyên'' là duyên số, duyên phận, "nợ" là chiếc "nợ" đời mà bà Tú nên cam phận, chịu đựng. "Nắng", "mưa" biểu tượng cho đa số vất vả, khổ cực. Các số từ trong câu thơ tăng dần lên: "một... hai... năm... mười..." làm cho nổi rõ đức hi sinh lặng thầm của bà Tú, một người đàn bà chịu thương chịu thương chịu khó vì sự phong túc hạnh phúc của chồng con và gia đình. "Âu đành phận"... "dám quản công"... giọng thơ nhiều xót xa thương cảm.

Tóm lại, sáu câu thơ đầu, bằng tấm lòng hàm ân và cảm phục, Tú Xương đã phác hoạ 1 vài nét siêu trung thực và cảm động về hình ảnh bà Tú, người vợ hiền thảo của mình mang bao đức tính đáng quý: đảm đang, tần tảo, chịu thương, chịu khó, thầm lặng hi sinh cho hạnh phúc gia đình. Tú Xương biểu hiện bút pháp điêu luyện trong dùng ngôn ngữ và sáng tạo hình ảnh. Các từ láy, những số từ, phép đối, đảo ngữ, dùng sáng tạo thành ngữ và hình ảnh "thân cò"... đã tạo cần ấn tượng và sức hấp dẫn của văn chương.

Hai câu kết, Tú Xương sử dụng từ ngữ thông tục, lấy tiếng chửi nơi "mom sông", khi "buổi đò đông" đưa vào thơ vô cùng tự nhiên, bình dị. Ông tự trách mình:

"Cha mẹ nghề đời ăn ở bạc,

Có chồng lạnh lùng cũng như không!"

Trách mình "ăn lương vợ" mà "ăn ở bạc". Vai trò người chồng, người cha chẳng giúp ích được gì, vô tích sự, thậm chí còn "hờ hững" sở hữu vợ con. Lời tự trách sao mà chua xót thế!

Ta đã biết, Tú Xương mang văn tài, nhưng công danh dở dang, thi cử lận đận. Sống giữa 1 xã hội "dở Tây dở ta" chữ nho mạt vận, lúc mà "Ông nghè, ông cống cũng nằm co” cho buộc phải nhà thơ tự trách mình, đồng thời cũng là trách đời đen bạc. Ông ko xu thời để vinh thân phì gia "tối rượu sâm banh, sáng sữa bò".

Hai câu kết là cả 1 nỗi niềm hàn huyên và thế sự đầy buồn thương, là tiếng nhắc của 1 trí thức giàu nhân cách, nặng tình đời, thượng vợ con mà gia đạo nghèo. Tú Xương thương vợ cũng chính là hải quan mình vậy. Đó là nỗi đau thất thế của thi sĩ lúc cảnh đời thay đổi!



Bài thơ "Thương vợ" được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ thơ bình dị như tiếng đề cập đời thường nơi "mom sông" của những người kinh doanh nhỏ, cách đây gần một thế kỉ. Các chi tiết nghệ thuật chọn lọc vừa cá thể (bà Tú có "năm con, một chồng") vừa tổng thể sâu dung nhan (người phu nữ ngày xưa). Hình tượng thơ hàm súc, gợi cảm: thương vợ, thương mình, buồn về gia cảnh thêm nỗi đau đời. "Thương vợ" là bài thơ trữ tình đặc sắc của Tú Xương đề cập về người vợ, người nữ giới ngày xưa mang bao tình cảm trân trọng rẻ đẹp. Hình ảnh bà Tú được kể tới trong bài thơ siêu sắp gũi mang người mẹ, người chị trong mỗi gia đình Việt Nam.

Tú Xương là nhà thơ trào lộng hoàn hảo trong nền văn học Việt Nam. Tên tuổi ông sống mãi sở hữu non Côi, sông Vị. Sinh bất phùng thời giữa cái xã hội dở Tây dở ta, khi mà Hán học đã mạt vận, Tú Xương vẫn giữ được nhân bí quyết kẻ sĩ, vẫn sống "sang trọng" như ai, bởi lẽ nhà thơ mang người vợ hiền thảo đảm đang. Tú Xương không bảng vàng bia đá, nhưng ông đã khắc tăm tiếng bà Tú vào bia đá bảng vàng:

"Một ngọn đèn xanh, mấy quyển vàng,

Bốn con làm cho lính, bố khiến quan.

(...) Hỏi ra quan ấy ăn lương vợ

Đem chuyện trăm năm – giở lại bàn".

(Quan tại gia)

Tú Xương đã với bài ''Văn tế sống vợ", lại với thêm bài "Thương vợ", đấy là các áng văn thơ vừa tài ba vừa nghĩa tình. Ca dao đã kể về người vợ tào khang "tay bưng chén muối đĩa gừng", Tú Xương với bao giờ quên được công ơn của bà Tú "Nuôi đủ năm con có một chồng”.

Á Nam Trần Tuấn Khải (1894 - 1983) thi sĩ cộng thời mang Tú Xương đã sở hữu bài thơ "Viếng bà Tú Xương" viết năm 1931:

"Hơn sáu mươi năm đất Vị Hoàng,

Mẹ hiền, vợ đức đã treo gương.

Nếm chung trời Việt trăm cay đắng,

Vững sở hữu con Côi một mối giường.

Bia mồm đã phải trang khổn phạm,

Nếp nhà không thẹn dấu văn chương.

Tấm thân tuy thác, danh nào thác,

Hồn cũng thơm lây dưới suối vàng”.

Bài thơ của Á Nam giúp ta hiểu hơn Tú Xương và bà Tú, và chúng ta mới thấy hết chiếc hay, cái đẹp của tấm lòng Tú Xương được nhắc đến trong bài "Thương vợ".

3. Cảm nhận nỗi lòng của Tú Xương trong bài Thương Vợ
“Thương vợ” – một trong những bài thơ chất đựng nồng thắm bao cảm xúc của 1 người chồng dành cho vợ mình giữa cuộc đời bao vất vả, lo toan. Người chồng đó không cần ai khác mà chính là tác kém chất lượng của bài thơ: Trần Tế Xương. Ông đã dành cho vợ mình các tình cảm siêu thật tâm qua lời thơ giản dị mà sâu sắc.

Trần Tế Xương là một trong những thi sĩ trẻ sở hữu những tác phẩm đã phát triển thành bất tử. Sáng tác của ông gồm hai mảng: trào phúng và trữ tình, đều bắt nguồn từ tâm huyết của thi sĩ sở hữu dân, sở hữu nước, sở hữu đời.

Thơ xưa viết về người vợ đã ít, mà viết về người vợ lúc đang còn sống lại càng hiếm hoi hơn. Thơ Trần Tế Xương lại khác. Trong sáng tác của ông, có hẳn 1 đề tài về bà Tú gồm cả thơ, văn tế, câu đối. Bà Tú từng chịu rộng rãi nặng nhọc gieo neo trong cuộc đời, nhưng bà lại sở hữu niềm hạnh phúc là ngay khi còn sống đã được đi vào thơ ông Tú mang mọi niềm thương yêu, trân trọng của chồng. “Thương vợ” là 1 trong các bài thơ hay và cảm động nhất của Tú Xương viết về bà Tú.

Trong các câu thơ đầu, ông trình bày vô cùng chân thực về cuộc sống và gánh vác vất vả của vợ mình:

“Quanh năm kinh doanh ở mom sông,

...

Eo sèo mặt nước buổi đò đông.”

Nghề của bà là buôn bán, vòng vo năm tháng ngày lặn lội ở “mom sông” – nơi mang nhiều hiểm nguy rình rập. Ông Tú hôm sớm bận bịu sở hữu đèn sách, sở hữu thơ ca, vậy mà vẫn để tâm tới công việc của vợ mình, khác hẳn với những người đàn ông khác trong chế độ nam quyền cùng thời. Ông là người với tri thức, lại thấu hiểu sự đời. Vì thế, ông hiểu hơn ai hết những nỗi vất lo toàn mà vợ mình đang gánh.



Ông đã dành cho vợ những lời thơ rất giản dị có hình ảnh và từ ngữ chân thành, giàu cảm xúc. Ông hiểu rằng, vợ mình khó nhọc như vậy là vì buộc phải “Nuôi đủ năm con mang 1 chồng”. Đủ là đủ ăn đủ mặc, đủ ấm, đủ ko thiếu đồ vật gì. Ông tự đặt mình tương thích với “năm con” để khắc họa thêm trọng trách lớn lao mà bà Tú đang đảm đương. Không cần ông hạ mình trước vợ, càng không phải ông thấp hèn, kém cỏi mà vì mẫu nghiệp văn chương của ông lúc bấy giờ ko nên là thời thịnh buộc phải không thể dựa vào đấy mà lo toan cuộc mưu sinh cơm áo gạo tiền được. Trong lời thơ của ông còn thầm với sự biết ơn, trân trọng sâu dung nhan đến người vợ đảm đang, tảo tần, giàu hi sinh. Bởi thế, ông mới hiểu những ngày bà “lặn lội”, “eo sèo” trong cuộc bán buôn, bon chen đầy vất vả, tị đua.

Có người đặt ra câu hỏi, tại sao ông hiểu vợ mình nặng nhọc như vậy nhưng mà không đứng lên làm cho giúp bà? Những vần thơ của ông với sở hữu lại cơm áo gạo tiền cho cô mụ vất vả? Ông hiểu biết, ông sở hữu kiến thức sao lại để vợ mình nên khó nhọc vậy? Câu hỏi trái ngang thật khó trả lời. Bởi trong thời thế ấy, ông không thể bỏ cây bút mà lao vào làm cho lụng thủ túc cùng bà được. Mình bà gánh vác cả năm con đã là 1 gánh nặng lắm rồi, lại thêm cả một ông chồng. Liệu rằng người đàn bà ấy có gục ngã, sở hữu kêu than?

“Một duyên hai nợ âu đành phận,

Năm nắng mười mưa dám quản công

Cha má thói thường ăn ở bạc

Có chồng bàng quan cũng như không.”

Một lần nữa, Tế Xương dành cho vợ mình các lời thơ siêu đáng trân trọng, nâng niu. Ông cảm mến và thông cảm mang nỗi niềm vất vả của vợ, ông thấu hiểu sự cam chịu của bà. Càng biết ơn vợ bao nhiêu, ông lại càng oán than bản thân mình bấy nhiêu. Ông tự chửi mình “Có chồng bàng quan cũng như không”. Ông ko khiến được gì giúp bà không tính tình thương yêu và lòng cảm thương sâu sắc. Có lẽ đối sở hữu bà Tú như vậy cũng đã là đủ lắm rồi. Bởi thân phận người nữ giới xưa ai cũng khổ, cũng chìm nổi long đong, nhưng chẳng mấy ai được chồng thương và thấu hiểu như bà. Chỉ là do thời thế phải ông ko giúp được gì cho vợ.

Bên cạnh những tình cảm thực tâm dành cho bà Tú, Tế Xương cũng thầm giãi bày niềm đồng cảm, xót xa có những thân phận đồng cảnh mang bà. Bởi thế, ông ví vợ mình có “thân cò” – một hình ảnh quen thuộc trong ca dao Việt Nam lúc kể về số mệnh khó nhọc của người nông dân. Dù họ với nên “lặn lội”, buộc phải “eo sèo” hay tuy thế nào đi chăng nữa, những “thân cò” vẫn hôm sớm mê mải kiếm sống.

Vậy, vì mục đích gì mà họ lại cam chịu như vậy? Không buộc phải vì bị ép buộc, mà vì ái tình thương lớn lao và cao cả họ dành cho gia đình. Sự hi sinh đấy thật đáng trân trọng và đáng quý biết bao. Nhưng ko phải ai cũng có nỗi lòng thấu hiểu như thi sĩ Tế Xương. Sống trong xã hội nam quyền nhưng ông không tự cho mình được quyền thong dong, được hưởng thụ thoải mái toàn bộ đồ vật và được trà đạp lên người phụ nữ. Ở xã hội ấy, với những người vợ bị coi là nô lệ, là người ở, nhưng Tế Xương thì không. Bà Tú đã đi vào thơ ông với ý tức thị 1 người vợ đích thực, 1 người vợ đảm đang, giàu đức hi sinh. Ông thương vợ và trái lại cũng trách mình khiến chồng mà “hờ hững cũng như không”.

Đúng như dòng tên mà tác giả đã đặt cho bài thơ “Thương vợ”, Tế Xương đã dành các tình cảm thực tâm nhất dành cho vợ. Không giúp được vợ nhưng ông mong sao những tình cảm của mình sẽ khiến bà vơi đi mệt mỏi sau bao ngày lặn lội vất vả mưu sinh.

4. Tâm sự của Tú Xương qua bài thơ “Thương vợ”
Thơ văn Việt Nam xưa và nay có những bài thơ thương vợ, khóc vợ rất cảm động. Người ta còn truyền tụng 1 bài thơ của Tự Đức khóc 1 bà phi sở hữu câu:

Đập tan vỡ gương ra chọn thấy bóng
Xếp tàn y lại để dành hơi.

Nỗi nhớ nhung đau đớn, dữ dội đó còn được Bùi Hữu Nghĩa, Nguyễn Thượng Hiền, Nguyễn Khuyến miêu tả cảm động trong bài văn tế, câu đối khóc vợ sau này. Cảm phục, xót thương, tự hào... trước tấm lòng, đức hi sinh của vợ bằng giọng văn vừa sở hữu chút tính nghịch, vừa rất cảm động; giữa sự kết hợp giữa trào phúng và trữ tình Tú Xương đã làm cho “giàu” thêm đề tài viết về bà Tú và kịp góp vào nền văn chương Trung đại Việt Nam 1 bài thơ về tình cảm thương vợ hay và sâu sắc.

Thương vợ là 1 bài thơ vừa cảm động, vừa dí dỏm của Tú Xương. Chỉ hai câu đầu của bài thơ đã nêu bật lên được vai trò rường cột gia đình của bà:

Quanh năm kinh doanh ở mom sông
Nuôi đủ năm con với 1 chồng.

Ông Tú tỏ lòng thương vợ bắt đầu bằng sự tính công. Đúng hơn là sự hàm ân sâu sắc công lao của bà Tú. Có thời kì cụ thể: “quanh năm”; ko gian cụ thể: “mom sông” càng làm vượt trội lên sự lam lũ, nặng nhọc vần vật của bà Tú. Nơi marketing để kiếm miếng cơm manh áo của bà Tú là “mom sông”- là một chỗ đất nơi ra ở bờ sông, nơi ít người qua lại, sóng nước gập ghềnh gợi sự cheo leo, chênh vênh, phổ biến bất trắc. Thế nhưng “quanh năm” tức là ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác như 1 vòng tuần hoàn khép kín, dù ngày nắng hay mưa,ốm đau hay khoẻ mạnh bà Tú lại quẩy gồng gánh ra nơi “mom sông” đấy để buôn bán. Cách nhắc như là sự xô bồ, phóng đại của chuyện văn chương, trong trường hợp này chính là sự bày tỏ lòng hàm ân đối sở hữu bà Tú về mặt thời gian khó dộng. Và điều cảm động, đáng để thán phục bà Tú là tiết điệu khiến cho việc ko dừng nghỉ tại 1 nơi khiến cho ăn, marketing khó khăn nhưng ko nên chỉ để nuôi thân mà “Nuôi đủ năm con có 1 chồng’. Đâu còn thấy hình ảnh:



Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
Chồng cày, vợ cấy, con trâu đi bừa.

Mà trái lại đấy là mẫu chồng: “Tiền bạc phó cho con mụ kiếm”, loại chồng “Thưng đấu nhờ lưng một mẹ mày”. Người chồng là trụ cột của gia đình, đảm đang việc vất vả để cưu với cuộc sống cho vợ con thế mà ở đây, trong câu thơ này ông Tú cảm thấy mình như 1 người “thừa”, 1 kẻ vô bổ và như 1 “thứ con” đặc trưng để bà Tú cần nuôi riêng. Chế độ xã hội cũ đã sản sinh ra loại ông chồng try here đoảng, cái ông chồng “dài lưng tốn vải, ăn no lại nằm” như ông Tú không ít. Toát lên qua hai câu thơ là 1 niềm cảm thương của ông Tú dành cho vợ trước đức hi sinh, tảo tần của bà; đồng thời là 1 lời tự trách mình vì thân làm cho chồng mà để vợ đảm trách việc gia đình song song còn thấp thoáng niềm tự hào về vợ của mình khi khiến cho lụng nặng nhọc để “Nuôi đủ năm con có 1 chồng”. Mặc dù, đó là 1 ông chồng không buộc phải nhưng bằng lối văn dí dỏm, tình cảm chân thành, nhận ra được sự nặng nhọc của vợ, tỏ ra biết nhận lỗi, biết đền bù lại bằng dòng tình, bằng tấm lòng buộc phải người đọc không hề trách mà ngược lại với chút thông cảm đối có “ông chồng’ này.

Tình thương vợ được mô tả trọn ven trong hai câu thơ 3, 4:

Lặn lội thân cò lúc quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.

Hai câu thơ gợi lên cảnh khiến ăn vất vả, tội nghiệp của bà Tú. Chẳng hay, ông Tú đã đón nhận câu ca dao “Con cò lặn lội bờ sông/ Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non”, từ bào giờ? Qua tiếng ru con cua 1 bà má hàng xóm hay chính trong lời ru của bà cụ Nhuận đã đi vào tiềm thức của tế Xương? Chắc chắn từ “con cò lặn lội bờ sông”, hình ảnh các bà vợ Việt Nam nghìn xưa trong xã hội cũ, ngược xuôi tần tảo, gian nan cực nhọc để nuôi chồng con cũng từ lâu đã đi vào hồn thơ giàu rung động của Tú Xương mang bao nhiêu xót xa, thương cảm. Để giờ đây, trong khi nghĩ đến bà Tú thì con cò đấy bỗng vụt dậy vỗ cánh bay vèo thi hứng Thương vợ của Tú Xương. Phép đảo ngữ “lặn lội thân cò” càng khắc hoạ rõ nét nỗi khổ cực, đức hi sin, sự chịu cất của bà Tú. Hai từ “lặn lội” chen lên đứng đầu câu. Cảnh lặn lội lại càng “lặn lội”. Ca dao nhắc “con cò”, Tú Xương nói “thân cò”. Ý thơ cổ như xoáy sâu vào sự cực khổ. “Thân cò” gợi thân phận lẻ loi, yếu ớt, đơn chiếc và nó lại càng cô quạng, lạc điệu hơ khi đi cộng sở hữu từ “eo sèo”- một sự mặc cả, nhỏ nhoi, cô đơn, tội nghiệp. Vì “năm con sở hữu một chồng”, vì “miếng cơm manh áo” mà bà Tú nên chen chúc với nhau trên các chuyến đò đưa khách sang sông. Chật hẹp, bấp bênh, mỏng manh, chơi vơi đến quá chừng! Và nhịn nhường như sông nước càng mông mênh bao nhiêu thì mẫu độ chơi vơi, mỏng manh, bấp bênh đó lại càng tăng lên bấy nhiêu. Từ đó càng khiến cho vượt trội tấm lòng thương vợ của Tú Xương và qua đấy ông tỏ ra thấu hiểu hết những nặng nhọc của bà Tú:

Một duyên, hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quản công.

Câu thơ như đề cập lên ý nghĩ của bà Tú. Cuộc đời như thế là duyên, mà cũng là nợ, duyên 1 thì nợ hai, thôi đành chịu theo số phận, ko giám nề hà, không đề cập công gì nữa. Nhưng câu thơ còn khiến cho nhứ đến câu ca dao:

Một duyên, hai nợ, ba tình,
Chiêm bao lẩn khuất bên mình năm canh.

Ngoài chiếc duyên, cái nợ còn với cái tình; loại tình nghĩa vợ chồng của bà Tú dành cho chồng mình. Thành ra nhắc “nợ” mà thực ra là đề cập “tình”, mà đã là tình thì ai lại kể công. Số từ nâng cao tiến: “một”, “hai”, “năm”, “mười” càng dồn nén sự chịu cất của bà Tú, càng làm cho trào dâng lên nỗi niềm xót thương, thông cảm trước sự hi sinh vất vả, tần tảo của bà Tú.

Bài thơ kết bằng 1 cấu chửi - 1 câu chửi yêu:

Cha má thói đời ăn ở bạc
Có chồng lãnh đạm cũng như không.

Nhìn cuộc đời bà Tú như vậy sở hữu chửi cũng là lẽ tất yếu. Nhưng ở đây ai chửi? chửi ai? Và chửi mẫu gì? Thì cũng chỉ là ông Tú thương xót cho bà Tú mà chửi thay cho bà Tú. Ông Tú đã tự chửi mát mình về mẫu thói “ăn ở bạc”, chiếc tội “làm chồng mà lạnh lùng cộng như không”, làm cho chồng mà để vợ nên trăm cơ, nghìn cực như thế. Hai câu kết khép lại bài thơ vừa như là một lời chửi, vừa như là 1 lời than. Nhà thơ tự phán xét chính mình, tự trách mình và tha cho tình cảnh của vợ. Câu thơ cũng chỉ ra căn do dẫn tới nỗi khổ của bà Tú là do “thói đời” bạc bẽo. “Thói đời” bội nghĩa đã biến ông Tú vươn lên là kẻ vô tích sự, chính bởi thế ông vươn lên là gánh nặng cho vợ. Lời chửi vừa biểu lộ nỗi niềm hàn ôn cay đắng ch hoàn cảnh của ông Tú, vừa mô tả nỗi xót thương, ngậm ngùi của ông Tú đối mang vợ.

Bài thơ đã dựng lên hai bức chân dung: ông Tú và bà Tú. Bà Tú hiện lên phía trước, ông Tú mệnh chung lấp phía sau. Vượt lên trên tất cả là tấm lobngf yêu thương, quí trọng và tri ân của ông Tú đối có người vợ tần tảo. Nhà thơ Xuân Diệu đã từng bình phẩm về bài thơ Thương vợ rằng: “Thơ hay, hay ở ý tình; hay ở chữ, tiếng, hay ở sự việc; hay ở nhạc điệu: lặn lộ, eo sèo, thân cò, mặt nước, quãng vắng, đò đông, mỗi chữ đều tình cảm”. Qua đó, tấm lòng yêu thương, trân trọng cũng như những trăn trở, day dắt đã tạo phải nhân phương pháp cao đẹp của Tú Xương, một con người dám sòng phẳng sở hữu bản thân, tự nhận ra khuyết điểm của mình và không trút bỏ trách nhiệm.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *